Daisy i cesarz. Wszystkie namiętności księżnej Dorota Ponińska Książka

Pacyfistka, feministka, społeczniczka, wybitna polityczka, kobieta wrażliwa na krzywdę słabszych. Tak właśnie można określić księżną Daisy von Pless, jedną z najbarwniejszych i najpopularniejszych postaci swoich czasów. W opozycji do niej - władczy, apodyktyczny, skupiony na armii i budowaniu wojskowej potęgi Prus cesarz Wilhelm II. To nie jest jednak historia miłosna! To niezwykle wrażliwa biografia dwójki z pozoru tak dalekich sobie ludzi, a jednak pałających do siebie nadzwyczajną sympatią, za wszelką cenę próbujących robić swoje mimo przeciwności losu. Dorota Ponińska wdarła się w życie znanych z portretów i opowieści historyków postaci i uczyniła rzecz niezwykłą. W pewien sposób odczarowała dla mnie powieści historyczne, często ciężkie w lekturze, siermiężnie napisane. Przez tę książkę płynie się z nurtem słów i niezauważalnie przesuwa następne kartki. Barwność, jak i mnogość bohaterów, przyprawiają o zawrót głowy. Okoliczności wydarzeń wydają się wręcz namacalne. Daisy była z pewnością kobietą w naszych czasach szalenie potrzebną, taką, jakich rodzi się tylko kilka na stulecie. Choć jej filantropiczne działania były tłamszone na każdym kroku, nie poddawała się i dążyła do postawionego sobie celu. Przez całą lekturę przewija się jakiegoś rodzaju smutek i melancholia. Jakby nie patrzeć idealna na obecną piękną i przygnębiającą jesień. Bo taka właśnie jest ta książka. Jak jesień.

Daisy była żoną i matką. Jednak czy była kobietą szczęśliwą? Wyszła za mąż za człowieka 12 lat starszego mężczyznę, którego prawie nie znała. Chciała kochać i być kochaną, a on obiecywał, że tak właśnie będzie. Wyjechała daleko od domu, od swoich bliskich, od tego, co znała. Niestety miłość się nie pojawiła, a ona tęskniła za domem. Nie była jednak typem osoby, która się załamuje, a takiej, która działa. Jak wyglądało jej życie? Kto się w nim pojawił? Czy odnalazła w nim szczęście? W książce znalazłam opowieść o życiu księżnej Daisy, a także Wilhelma. Pełna skandali, romansów, a jednocześnie wszystko dziejące się w cieniu wielkiej historii. Jest to powieść biograficzna, która mnie się podobała. Z przyjemnością śledziłam losy bohaterów, poznając ich życie i tajemnice. Akcja sprawnie poprowadzona, choć tak jakby nie ma ciągłości zdarzeń. Czy mi to przeszkadzało? Ani trochę. Książkę czytało się dość szybko, a podczas czytania towarzyszyły mi emocje. Dla mnie była to pozycja na dwa wieczory. Główną bohaterką jest Daisy, kobieta, która moim zdaniem miała „charakterek”. Na pewno nie była grzeczną i uległą, a momentami wręcz przeciwnie. Moim zdaniem jest postacią, którą warto poznać bliżej. „Daisy i cesarz. Wszystkie namiętności księżnej” to książka, z którą miło spędziłam czas i ze swojej strony polecam.

Lubisz czytać o imponujących kobietach, które zapisały się na kartach historii? To właśnie taka opowieść. „Daisy i cesarz” opowiada o księżnej pszczyńskiej, Daisy, która pochodziła z Anglii,  jako młodziutka mężatka musiała odnaleźć się w Cesarstwie Niemieckim po ślubie z Hansem Hochbergiem, księciem pruskim. Księżna Daisy to niezwykle ciekawa postać. Autorka ukazała skrót jej życia, ale jednocześnie zdołała oddać charakter tej kobiety w pełnej okazałości. Jedyne, czego mi zabrakło, to pogłębienia jej historii, ale rozumiem, dlaczego autorka zakończyła powieść w tym konkretnym momencie. Podtytuł „Wszystkie namiętności księżnej” może sugerować, że w powieści znajdziemy pełno wątków miłosnych czy romantycznych, tymczasem tak nie jest. To rzeczowa, pełna wdzięku opowieść o księżnej Daisy i jej życiu, owszem pojawiają się wątki miłosne, ale są one bardzo wyważone. Księżna czuła się samotna w małżeństwie (zupełnie mnie to nie dziwi). Doceniam, że autorka pokazała to ze smakiem i bez przesady. Nie ocenia bohaterów, po prostu snuje opowieść i przedstawia fakty. Po lekturze z ciekawością sięgnęłam po dodatkowe informacje o dalszych losach księżnej pszczyńskiej. Po wojnie Daisy naprawdę nie miała łatwego życia. Po przeczytaniu jakiejkolwiek książki historycznej o kobietach z dawnych epok czuję wdzięczność za nasze czasy, nikt nie wybiera nam mężów, poślubiamy z miłości, a nie z powodu rodu czy polityki.  Tytułowe „namiętności” Daisy to także jej pasje: zaangażowanie w politykę, troska o ludzi, miłość do piękna (otaczanie się pięknymi rzeczami, wnętrzami, kwiatami, ogrodem) oraz zamiłowanie do organizowania przyjęć. Przede wszystkim ukazana została jej miłość do ludzi. Mimo przynależności do arystokracji, potrafiła zejść „na ziemię”, okazać empatię i pomagać potrzebującym. Być może dlatego, że pochodziła ze zubożałej angielskiej rodziny, więc zaznała zarówno skromniejszego życia, jak i tego arystokratycznego, którym chciała się podzielić z innymi. Imponujący jest jej upór i gotowość do działania, chociażby wtedy, gdy podczas I wojny światowej rzuciła się w wir pomocy rannym żołnierzom w szpitalach (doczytałam, że również w trakcie II wojny nie pozostała obojętna). Odwiedzała chorych, „zwykłych” ludzi, choć mąż i cały dwór jej to odradzali i kompletnie nie rozumieli tego, co ona wyprawia. Daisy całe życie poszukiwała swojego miejsca. Jej historia jest przejmująca, jak mówi cytat z książki: „Dla Niemców była Angielką, dla Anglików, Niemką”. A ja odnoszę wrażenie, że ona po prostu była sobą, kobietą z sercem rozdwojonym między dwa kraje. Jej los nie był łatwy, ale Daisy miała w sobie ogromną siłę, by iść przez życie z podniesioną głową, sprzeciwiając się konwenansom i robiąc to, co uważała za słuszne. W tle pojawia się też wątek I wojny światowej, życie w podzielonej Europie oraz losy Wilhelma, króla Prus i cesarza Niemiec. Autorka przywołuje postać Wilhelma i trudów, jakie znosił od pierwszego dnia narodzin. Jego życie  nie należało do prostych, zmagał się z niepełnosprawnością i odrzuceniem przez matkę, a także pozostałych bliskich. Historia tego małego chłopca mnie dotknęła. Z Daisy połączyła go przyjaźń i wzajemny szacunek. Wilhelm ją podziwiał i liczył się z jej zdaniem. Daisy potrafiła zaczarować każdego: piękna, mądra, silna, walcząca o dobro. Tło historyczne zostało przedstawione lekko i zrozumiale, na tyle, by czytelnik mógł dobrze zorientować się w realiach tamtych czasów. To świetna propozycja dla tych, którzy zwykle omijają książki historyczne w obawie przed „ciężką formą”. Autorka posługuje się przystępnym językiem i prowadzi fabułę sprawnie, bez zbędnych, nużących opisów. Narracja jest konkretna, skupiona na życiu Daisy, przerywana opowieścią o Wilhelmie. „Daisy i cesarz” to historia kobiety, która miała odwagę być sobą oraz cesarza, który również robił to, co uważał za słuszne dla swojego narodu (czy te działania były faktycznie dobre…?). Oboje walczyli o swoje ideały i wartości.

Po przeczytaniu „Daisy i cesarz. Wszystkie namiętności księżnej” Doroty Ponińskiej zostałam z uczuciem, jakbym podglądała życie kogoś, kto przez historię został zamknięty w eleganckiej ramie. Księżna Daisy nie jest tu jedynie ikoną arystokracji, ale kobietą zagubioną między własnymi pragnieniami a oczekiwaniami epoki. Najbardziej poruszyła mnie delikatność, z jaką ukazano jej wahania i tęsknotę za wolnością. To powieść historyczna, która nie krzyczy dramatem, lecz raczej pulsuje cichą emocją. Styl Ponińskiej jest płynny, obrazowy, dzięki czemu łatwo zanurzyć się w atmosferze pałaców, balów i politycznych napięć. Dla mnie to książka o tożsamości, odwadze i cenie, jaką płaci się za rolę, którą narzuca świat. Idealna dla osób, które lubią refleksyjne spojrzenie na historię i postaci żyjące naprawdę.