Wróżby i wyrocznie pogańskich Skandynawów

Wśród form życia duchowego ludów pogańskich wróżbiarstwo zajmuje miejsce
szczególne i odrębne. Nie jest częścią mitologii, choć często odwołuje się do mitów,
nie jest też jednym ze zwykłych elementów kultu bogów, choć wpasowuje
się w rytm świąt, rytuałów i obrzędów i bywa z nimi, szczególnie ze składaniem
ofiar, ściśle powiązane. Nie jest wreszcie częścią magii, choć ma wiele do niej
podobieństw. Wróżbiarstwo i stanowiąca jego podstawę wiara w przeznaczenie
jest zjawiskiem swoistym, zajmującym własne, osobne miejsce w szeroko pojętej
dziedzinie wierzeń.
Trudno przecenić wpływ wróżb na życie pogańskich plemion. We wszystkich
chyba ważniejszych ośrodkach kultu istniały wyrocznie. Pod tym pojęciem rozumiemy
wróżby, które miały swój określony czas (najczęściej święto), miejsce
(najlepiej sanktuarium) i osoby specjalnie zajmujące się nimi; ich celem było uzyskanie
wiedzy o rzeczach przed ludźmi zakrytych, a tyczących spraw najwyższej
wagi, na przykład powodzenia planowanej wyprawy wojennej lub przyszłego
urodzaju (czyli często po prostu szans na przeżycie).