Pandemia COVID-19 Polityka „wielkiego zamknięcia” jako wyzwanie dla demokracji

Pandemia COVID-19, z którą boryka się społeczność międzynarodowa od 2020 roku, obok skutków zdrowotnych zainicjowała szereg przemian o charakterze politycznym. Dla wielu rządów stała się pretekstem do zaostrzenia kursu wobec społeczeństwa bądź wybranych grup społecznych, które w warunkach demokracji liberalnej cieszyły się rozbudowanymi prawami i wolnościami obywatelskimi. W typowej demokracji liberalnej owe wolności paradoksalnie utrudniają pracę rządów, zwłaszcza gdy zamierzają one wprowadzać w życie programy polityczne niepopularne społecznie lub sprzeczne ze złożonymi w trakcie kampanii wyborczych obietnicami. W takich warunkach „uzasadnienie covidowe” do podjęcia niepopularnych decyzji staje się niezwykle pomocne. (Fragment Wstępu)

Książka składa się z dwóch części. W pierwszej części Autorzy zwracają uwagę na teoretyczne założenia, próbując dostrzec konsekwencje pandemii, sięgające jej następstw w postaci przemiany znanej nam formy demokracji w kierunku demokracji autorytarnej, względnie tzw. „demokracji opancerzonej”. Z kolei w drugiej części skupili się na przybliżeniu historycznych przykładów zagrożeń epidemiologicznych i poddali analizie przebieg pandemii COVID-19 w wybranych państwach. […] Pod względem metodologicznym praca stoi na odpowiednim poziomie: Autorzy postawili główne pytanie badawcze odnoszące się do tego, czy demokracja ewoluuje w kierunku autorytarnym.

Pozycja ta będzie pomocna zapewne nie tylko na gruncie dyscypliny nauka o polityce i administracji, ale także dla socjologów, historyków, przedstawicieli nauk o bezpieczeństwie czy też nauk prawnych.

Dr hab. Krzysztof Koźbiał, prof. UJ

Monografia dotyczy aktualnych wydarzeń związanych z pandemią COVID-19, która jest ważną determinantą kondycji demokracji. Opracowanie odpowiada na pytanie, czy w okresie pandemii zaobserwowano politykę ewolucji demokracji w kierunku autorytarnym.

Autorzy stawiają tezę, że pandemia została wykorzystana w wielu państwach do wzmocnienia władzy rządzących nad społeczeństwem. Do zbadania tej problematyki wykorzystano metodologię militant democracy Karla Loewensteina, który stworzył ją w odpowiedzi na przemiany polityczne, jakie miały miejsce w latach 30. XX wieku w Niemczech, gdzie za pomocą mechanizmów demokratycznych wprowadzono ustrój totalitarny.

Dr hab. Krzysztof Żarna, prof. UR