„Pisane inną ręką”. Literackie pisarstwo etnograficzne i jego polska specyfika Grażyna Kubica Książka

Dla etnografów i etnografek badania terenowe są ważnym sposobem gromadzenia materiału empirycznego, bywają też głębokim doświadczeniem obcości i względności. Niektórzy, by móc wyrazić swoje przeżycia, wątpliwości i fascynacje oraz ambicje literackie, tworzyli – oprócz regularnych monografii terenowych – teksty artystyczne i pisali je „inną ręką”. Później granice między antropologią a literaturą zaczęły się zacierać.

Celem książki było wyznaczenie nowego pola badawczego: literackiego pisarstwa etnograficznego. Publikacja została poświęcona analizie polskiej twórczości literacko–etnograficznej, zarówno tej dawniejszej, jak i współczesnej, oraz rozmowom z jej twórcami i twórczyniami: Ireną Borowik, Antonim Krohem, Andrzejem Dybczakiem, Ludwiką Włodek, Michałem Garapichem, Agatą Maksimowską, Michałem Rauszerem, Izabelą Wagner, Kacprem Pobłockim, Agnieszką Pajączkowską, a także Vincentem Crapanzanem.

Publikacja Grażyny Kubicy zainteresuje czytelniczki i czytelników, którym bliskie są rozważania o naturze poznania, którzy podążają za nowymi sposobami myślenia o antropologii, wiedzy, praktyce badawczej oraz usytuowaniu badacza i badaczki w nauce i w dynamicznym świecie. To książka mówiąca o „dwuręczności” jako naturalnej predyspozycji wynikającej zarówno z potrzeby opowiedzenia o wydarzeniach, doświadczeniach, afektach i przeżyciach, niemieszczących się w formalnie skrojonych tekstach naukowych, jak i z chęci wynalezienia nowej formuły komunikacji w złożonych obiegach wiedzy humanistycznej i społecznej.

Z recenzji dr hab. Katarzyny Majbrody, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego

Grażyna Kubica, profesorka nauk społecznych, pracuje w Zakładzie Antropologii Społecznej Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się historią antropologii, socjologią i antropologią historyczną, pamięcią społeczną, problematyką genderową, herstorią, pisarstwem literacko-etnograficznym i antropologią wizualną. Prowadzi także badania terenowe i archiwalne na swoim rodzinnym Śląsku Cieszyńskim. Jest autorką książek: Luteranie na Śląsku Cieszyńskim (1996); Siostry Malinowskiego, czyli kobiety nowoczesne na początku XX wieku (2006); Śląskość i protestantyzm (2011), Maria Czaplicka: płeć, szamanizm, rasa (2015, angielskie wydanie w University of Nebraska Press, 2020); Das „Männerlager” im Frauen-KZ Ravensbrück, sowie Lagerbriefe und die Biografie des Häftlings Janek Błaszczyk (współautorstwo, 2021). Opracowała Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu Bronisława Malinowskiego (2002) i współredagowała kilka tomów, ostatnio – Bronisław Malinowski and His Legacy in Contemporary Social Sciences and Humanities (Routledge 2024). Wydała też wiele innych tekstów naukowych i literackich, przygotowała kilka wystaw fotograficznych i brała udział w kręceniu filmów kobiecej historii mówionej. Jest członkinią Prezydium Komitetu Socjologii PAN oraz zespołu redakcyjnego pisma „Kultura i Społeczeństwo”. Została uhonorowana m.in. Nagrodą Literacką im. Narcyzy Żmichowskiej, Nagrodą Klio za książkę historyczną oraz Nagrodą im. Kazimierza Dobrowolskiego za książkę socjologiczną.

Szczegółowe informacje na temat książki „Pisane inną ręką”. Literackie pisarstwo etnograficzne i jego polska specyfika