Katalog

Błyskotliwe wprowadzenia w prace kluczowych filozofów i najważniejsze idee filozofii. Autorami poszczególnych tomów serii, wydanej w oryginale przez Oxford University Press, są wybitni specjaliści w prezentowanych obszarach. Hannah Arendt jest uznawana za jedną z najważniejszych myślicielek XX wieku. Była uczennicą dwóch przedstawicieli filozoficznego egzystencjalizmu: Karla Jaspersa i Martina Heideggera. D[...]

Rozprzestrzenianie się modelu zachodniej demokracji na cały świat z pewnością nie stworzy wszędzie jej wiernych kopii, co więcej, nawet w miejscu jej powstania będzie podlegać zmianom, wzniecając żarliwe walki o podział zasobów.

Jeżeli wiek XX zdemaskował utopię komunistyczną, to wiek XXI będzie oznaczał koniec liberalizmu. Jednak nikt jeszcze nie wie, jakie wydarzenia zapoczątkują ową kluczową tendencję w[...]

W tomie drugim Paralipomenów Romana Witolda Ingardena prezentujemy notatki oraz szkice do jego rozprawy habilitacyjnej. Filozof stworzył w tym celu projekt, który zatytułował: Studia przygotowawcze do pracy o formalnej budowie przedmiotu. W jego skład weszły: Pierwsze notatki do pracy O względnych i bezwzględnych cechach przedmiotu; Drugie notatki do pracy O względnych i bezwzględnych cechach przedmiotu; Sz[...]

W tomie pierwszym Paralipomenów Romana Witolda Ingardenapublikujemy nieznane dotąd jego prace archiwalne. Są to: „Dialog o dziele literackim”, pierwszy, toruński manuskrypt rozprawy O dziele literackim, a także dwie serie wykładów akademickich filozofa poświęconych dziełu literackiemu. Oryginalne prace Ingardena zostały poprzedzone „Wstępem”, w którym opisujemy krótko tematykę kolejnych tomów Paralipomenów [...]

Izydora dorastała we Lwowie i w rodzinnym majątku ziemskim w Rudnej Wielkiej pod Rzeszowem. Egzaminy gimnazjalne zdawała jako prywatystka, czyli uczennica domowa, we Lwowie i małopolskiej Białej koło Bielska. We Lwowie ponadto studiowała i zdobywała szlify uniwersyteckie. Dała się poznać jako wyśmienita nauczycielka gimnazjalna. Była wychowawczynią kilku pokoleń studentów. Łączyła pracę dydaktyczną ze studi[...]

Wyjątkowy przewodnik po filozofii dla wszystkich poszukujących mądrości Dlaczego zwierzę się porusza, a kamień nie? Skąd przychodzi zaraza? Po co Bóg stworzył człowieka? I czy człowiek jest wolny, skoro Bóg decyduje o wszystkim? Od takich pytań – ważniejszych i mniej ważnych, szczegółowych i ogólnych – a także od nieustannej potrzeby dociekania i dyskutowania ponad dwa i pół tysiąca lat temu zaczęła się fil[...]

FILOZOFIE LUDWIGA WITTGENSTEINA Tradycyjnie pisze się o nim jako o autorze dwóch filozofii. Wczesnej – zawartej w Tractatus logico-philosophicus ogłoszonym w 1922 roku – i późnej, której podstawę stanowiły wydane pośmiertnie w 1953 roku Dociekania filozoficzne. Jednak po 1945 roku Wittgenstein zapisał wiele uwag na temat, jak sam to określał, filozofii psychologii. Z kolei pod koniec życia, w 1969 roku, wyd[...]

Książka stanowi interpretację fragmentów dzieł argentyńskiego pisarza Antonia Di Benedetto przez wpisanie ich w dialog z twórczością między innymi Emmanuela Lévinasa, Maurice’a Merleau-Ponty’ego, Jacques’a Derridy, Julio Cortázara, Franza Kafki, Marcela Prousta oraz Jana Vermeera. Do istotnych kluczy interpretacyjnych należą pisma reprezentującego fenomenologię egzystencjalną psychiatry Ronalda Davida Laing[...]

Książka ta jest ostatnią spośród trzech składających się na opracowanie wybranych zagadnień z logiki. Są w niej podjęte zagadnienia metalogiki rozumianej wąsko, tj. ograniczonej do syntaktyki i semantyki systemów dedukcyjnych – przede wszystkim systemów KRZ i WRP, choć zawiera także wyniki dotyczące nie tylko systemów logiki klasycznej.

W rozdziale poświęconym zagadnieniom syntaktycznym omówiono stosowane [...]

Emigrant z porewolucyjnej Rosji, słabo mówiący po angielsku, który zostaje profesorem Harvardu i prezydentem Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego (ASA). Ta książka, bez wątpienia opus magnum Sorokina, jest równie niezwykła jak jego biografia. W oparciu o niebywale bogate dane historyczne i kulturowe pokazuje różnorodność ludzkiego świata i cykliczny charakter dziejów. Oba przesłania są nadal aktualne.[...]

Książka składa się z dwudziestu dziewięciu miniatur eseistycznych złożonych w Dzieła pośmiertne (znalezione za życia). Tytuł nawiązuje do znanej maksymy: „Życie krótkie, sztuka długa, okazja ulotna, doświadczenie niebezpieczne, sąd niełatwy”, traktującej medycynę/sztukę/ filozofię jako działalność człowieka, która przekracza pojedyncze ludzkie życie. Nieśmiertelność uzyskuje się przez kulturę – głosi znany [...]

Nieufność w odniesieniu do emocji wynika w dużej mierze z założenia, że rozum i emocje pozostają względem siebie w opozycji. Emocje są bowiem często postrzegane jako afekty lub ślepe namiętności prowadzące do błędnych decyzji bądź przesadzonych reakcji. Przypisuje się im takie cechy, jak: irracjonalność, subiektywność, niestabilność, chaotyczność, stronniczość. Rozum zaś kojarzony jest z takimi cechami, [...]

Ta książka ma w rzeczywistości dwóch, a nawet trzech bohaterów. Mimo że jako autor figuruje Liezi, czyli Mistrz Lie, jest to raczej Prawdziwa Księga Mistrza Lie, a nawet dwóch mistrzów: Lie (Lie Ji Kou, Lie Yukou) i Jang Dszu (Yang Zhu). Podzielony na osiem ksiąg zbiór krótkich przypowieści, zawiera w pierwszej partii wypowiedzi Liezi lub historie z jego udziałem, a w końcowej nauki Jang Dszu. Tytuł dodano [...]

Błyskotliwe wprowadzenia w prace kluczowych filozofów i najważniejsze idee filozofii. Autorami poszczególnych tomów serii, wydanej w oryginale przez Oxford University Press, są wybitni specjaliści w prezentowanych obszarach. Georg Wilhelm Friedrich Hegel jest uznawany za najbardziej wpływowego filozofa XIX i XX wieku. Jego myśli i idee stanowiły punkt odniesienia dla wielu wybitnych myślicieli – między inny[...]

Dlaczego w świecie organizmów żywych figurą geometryczną najczęściej spotykaną jest pięciokąt, w nieożywionym zaś - sześciokąt? Dlaczego nie tylko dzieła kunsztu ludzkiego, ale i twory przyrody wykazują w swej budowie określone proporcje liczbowe? Czy to przypadek, że te proporcje wyrażają się bardzo często "złotą liczbą" 1,618 i że napotykamy je zarówno w ciele ludzkim, jak i w egipskich piramidach? Czy ra[...]

Jutrzenka jest dziełem napisanym przez słynnego filozofa Friedricha Nietzschego.
Filozofia Nietzschego koncentruje się wokół koncepcji "filozofii życia", która postrzega rzeczywistość, w tym ludzi, jako samo życie.
Ta filozofia prowadzi Nietzschego do odrzucenia tradycyjnych filozoficznych koncepcji i zamiast tego skupia się na dynamicznej i zmieniającej się naturze istnienia.
Dzieło Nietzschego Jutrzenka n[...]

We wszystkich epokach niemoralność znajdowała w religii nie mniejsze wsparcie niż moralność Zbiór esejów opublikowany w 1913 roku uznawany za przełomowy. Freud podjął w nim próbę rozszyfrowania tajemnic ludzkiego zachowania, dokonał analizy konfliktu między prymitywnymi uczuciami a wymaganiami cywilizacji, czyli staraniem pogodzenia nieświadomych pragnień ze społecznym, akceptowalnym zachowaniem. W tej prac[...]

Autor podejmuje dyskusję z częstym w literaturze przedmiotu przekonaniem, że Kant, odrzucając judaizm jako początek chrześcijańskiej historii świętej, a zatem negując jego organiczny związek z chrześcijaństwem, powielał w gruncie rzeczy standardowy pogląd swej epoki. Wbrew tej tezie dowodzi, że na tle oświeceniowej teologii i filozofii Kantowska koncepcja judaizmu miała charakter atypowy lub co najwyżej rad[...]

Książka jest próbą filozoficznego myślenia losu człowieka w jego różnych kształtach i przejawach. Kategoria losu wskazuje na te determinanty kształtu życia, które ze swej natury leżą poza wpływem człowieka. Świadomość ich istnienia uwyraźniała się pod różnymi określeniami i postaciami na przestrzeni całych dziejów kultury. W czasach współczesnych zapominane, wypierane, aktualnie coraz bardziej zdają się zaz[...]

José Ortega y Gasset nie był wrogiem demokracji jako ustroju politycznego, ale był krytykiem pewnych zjawisk społecznych z demokracją związanych. Podstawowe założenie monografii stanowi przekonanie, że uzasadniona krytyka może w większym stopniu przysłużyć się takiej czy innej instytucji, aniżeli niezachwiana wiara w jej doskonałość. Studia nad pismami hiszpańskiego filozofa prowadzą do przekonania o krucho[...]

„Zmierzenie się z dorobkiem tak kontrowersyjnego, ale i prowokującego do dyskusji filozofa współczesności to nie lada wyzwanie. Ilość materiału do przeczytania i przebadania może działać deprymująco (około 3000 stron tekstów dotyczących »sferologii« to tylko pewna część badanego materiału). Trzeba mieć nie tylko intelektualną odwagę, wiedzę, warsztat analityczny i interpretacyjny, ale też pewien rodzaj, naz[...]

Seria Horyzonty Nowoczesności, tom 137

Trzy pojęcia, które zostały przywołane w tytule tej książki – materializm, ateizm, immanencja – stanowią jej główną ogniskową i przedmiot dyskusji. Po pierwsze, materializm. Pojęcie to sygnalizuje zasadniczą intencję ontologiczną książki, tj. obronę materializmu i odrzucenie pokusy immaterializmu we wszystkich postaciach – spirytualizmu, idealizmu, konstruktywizmu. Po[...]

„Z wewnętrznego rozdarcia pomiędzy tym co powszechne i indywidualne, konieczne i zmienne rodzi się komunikacja, której celem jest pojednanie pozwalające wydobyć to, co przedpojęciowe. […] Tyle że proces komunikacji wymaga środków pośredniczących, wymaga mediacji […] Gdzie zatem miejsce na bezpośredniość i obietnicę prawdy o bycie? Nadzieje te pokładamy w presemiotyce, której ślady tropimy od początków kszta[...]

Herbert L.A. Hart jest uznawany za jednego z najwybitniejszych teoretyków i filozofów prawa XX w. Publikacja składa się z 17 esejów, w których autor porusza zagadnienia z pogranicza prawa i filozofii. Lektura książki umożliwia zapoznanie się z wieloma interesującymi szczegółami dotyczącymi brytyjskiej i amerykańskiej praktyki prawniczej, kazusami oraz informacjami historycznymi. Autor jako przedstawiciel sz[...]

Platon (427 p.n.e.- 347 p.n.e.) - grecki filozof, uczeń Sokratesa, założyciel Akademii, twórca idealizmu i racjonalizmu.
Można wręcz powiedzieć, że nie byłoby filozofii bez Platona.
Napisał 35 dialogów. Laches, czyli O odwadze; Charmides, czyli O umiarkowaniu; Lyzis, czyli O przyjaźni to dialogi zaliczane do wczesnego okresu twórczości Platona i są to dialogi sokratyczne, co w tym wypadku oznacza[...]

Fryderyk Nietzsche (1844-1900) – jeden z najważniejszych filozofów niemieckich, także filolog, poeta. Człowiek, którego poglądy znacząco wpłynęły na całą późniejszą filozofię, myślenie o kulturze, człowieku, religii. Głosił upadek cywilizacji zachodniej, opartej na myśli greckiej, sokratejskiej i etyce chrześcijańskiej. Tej apollińskiej postawie przeciwstawiał dionizyjską, witalną (połączoną z ideą woli [...]

O drodze myślowej Martina Heideggera napisano już bardzo dużo i nie tylko ktoś niezbyt przychylnie nastawiony do jego ?lozo?i mógłby powiedzieć, że aż nazbyt dużo (…). Pojawiają się jednak oryginalne próby wykorzystania ogromnego dorobku Heideggera do analizy dzisiejszej sytuacji światowej i do problemów, z jakimi obecnie zmaga się człowiek. Takich prób nie ma jeszcze wiele. Jedną z nich jest książka Magdal[...]

W styczniu 1944 roku więźniom z oddziału Sonderkommando udało się sfotografować po kryjomu proces zagłady, w sercu którego się znajdowali. Z tej chwili pozostały nam cztery fotografie. Staramy się tutaj odtworzyć ich historię, ich perypetie, ustalić ich fenomenologię, uchwycić konieczność ich powstania tak wczoraj, jak i dziś. Taka analiza zakłada zbadanie okoliczności, w jakich źródło wizualne może zostać [...]

Jutrzenka jest dziełem napisanym przez słynnego filozofa Friedricha Nietzschego.
Filozofia Nietzschego koncentruje się wokół koncepcji "filozofii życia", która postrzega rzeczywistość, w tym ludzi, jako samo życie.
Ta filozofia prowadzi Nietzschego do odrzucenia tradycyjnych filozoficznych koncepcji i zamiast tego skupia się na dynamicznej i zmieniającej się naturze istnienia.
Dzieło Nietzschego Jutrzenka [...]

Spinoza, podejmując pracę nad tym krótkim traktatem, postawił sobie za cel utorowanie rozumowi najlepszej drogi do prawdziwej wiedzy. Wiedzy, która daje rozeznanie w naturze świata, w tym również własnej, i pozwala na „nowe urządzenie sobie życia”. Chodzi bowiem Spinozie o to, by zwrócić swoje uczucia ku czemuś, co będzie dawało oparcie i uczuć tych nie zawiedzie; innymi słowy: by uchronić się przed cierpie[...]

Pochodzący z 2003 roku esej filozoficzny nieżyjącej brytyjskiej filozof, Mary Midgley (1919–2018) to jej pierwsza praca przetłumaczona na język polski.
Autorka opisuje trzy mity, które odziedziczyliśmy po epoce oświecenia, a które ciągle kształtują wyobraźnię społeczną: mit umowy społecznej, mit postępu i mit wszechkompetentnej nauki, wykazując, że wszystkie one mają istotną cechę wspólną: urok reduk[...]

Pierwszy polski przekład książki autorstwa jednej z najważniejszych na świecie badaczek zajmujących się historią nauki i historią wiedzy. Françoise Waquet pisze o znaczeniu emocji w tworzeniu nauki, a zarazem o nauce ukontekstowionej – medialnie, materialnie, cieleśnie, przestrzennie. Autorka śledzi rozterki, nadzieje i obawy naukowców towarzyszące im w ich codziennej pracy badawczej na przestrzeni wieków i[...]

Są ludzie, którzy przyjmują rzeczywistość taka?, jaka jest. Przyjmują ja? i próbują sobie z nią jakoś poukładać stosunki. Są tez˙ ludzie, którzy nie zgadzają się na rzeczywistość taka?, jaka jest – buntują się wobec niej lub są na nią obrażeni. Próbują ja? zmienić na taka?, jaka ich zdaniem być powinna. I są tez˙ tacy ludzie, którzy przyjmują rzeczywistość taka?, jaka jest, pomimo że czują, że mogła lub pow[...]

Cała prawda na temat religii czarownic!

W ostatnich latach popularność wicca znów wzrasta. Wiele teorii na jej temat mija się jednak z prawdą, a to za sprawą coraz powszechniejszej obecności magii w popkulturze. Dzięki tej książce dowiesz się, czym jest wicca, a przede wszystkim– czym nie jest. Zawarto w niej opis podstawowych wierzeń i praktyk wiccańskich, a informacje[...]

Lukian z Samosaty (ok 120-190 p.n.e.) - urodzony nad Eufratem, w syryjskim mieście Samosaty, piszący po grecku, rzymski filozof, retor, pisarz, sofista, satyryk, uważany za twórcę satyry społecznej, Przeciwnik dogmatyzmu, sceptyk, zainteresowany cynizmem (nie tak jak dzisiaj go rozumiemy, lecz prądem umysłowym), zachowały się jego 2 parodie tragiczne, ponad 50 epigramów (nie zawsze autentycznych) i 79 ut[...]

Pozycja ta napisana została z myślą o studentach szkół wyższych, słuchaczach studiów teologicznych i filozoficznych. Sięgnąć po nią może jednak każdy, kto interesuje się klasyczną metafizyką, wiążąc z nią nadzieję na przezwyciężenie kryzysu postmodernistycznej kultury. Zgłębianie jej tajników autorzy traktują jako tytułową wprawkę – ćwiczenie wprowadzające w nurt anagogiczny refleksji filozoficznej, czyli –[...]

Urodzony w Pradze światowej sławy filozof mediów Vilém Flusser (1920–1991) po przymusowej emigracji w 1939 roku wiódł życie niezależnego badacza w Ameryce Południowej, a od lat 70. XX wieku w Europie. Meandry jego kariery uczyniły go ostatecznie myślicielem „kultowym”, zagadkowym „prorokiem” dzisiejszych mediów. Światową sławę przyniosła mu niewielka książka "Ku filozofii fotografii" (wyd. niem.: 1996; wyd.[...]

Wydana w 1935 r. praca „O wielości cywilizacji” to jedna z najistotniejszych i najbardziej znanych publikacji prof. Feliksa Konecznego. Krakowski uczony, opierając się o badania historyczne, etnograficzne i antropologiczne, zawarł w niej prezentację swej oryginalnej teorii cywilizacji. Profesor pisał: „Na wewnętrzną stronę duchową życia składają się pojęcia Dobra (moralności) i Prawdy, na cielesną zdrowia i[...]

„Rozwój moralności”, praca napisana przez prof. Feliksa Konecznego w 1938 r., dotyczy wpływu etyki na funkcjonowanie najważniejszych dziedzin życia zbiorowego w rozmaitych cywilizacjach. „Do szczęścia opartego o radosną zbożność i o kulturę czynu zgodnego z etyką katolicką, do szczęścia polegającego na przechodzeniu do kłopotów coraz wyższego rzędu, a zatem na wykształceniu coraz wyższym wszystkich zdolnośc[...]

Książka Tymoteusza Mietelskiego pt. Koncepcja etyki fenomenologicznej Paola Valoriego. Studium analityczno-krytyczne powstała na kanwie rozprawy doktorskiej napisanej pod kierunkiem dr. hab. Piotra Duchlińskiego, prof. UIK i obronionej w czerwcu 2023 roku w Akademii Ignatianum w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ignatianum w Krakowie). Recenzenci rozprawy zgodnie podkreślili w swoich opiniach znaczący wkład poz[...]

Książka ta jest drugą spośród trzech składających się na opracowanie wybranych zagadnień z logiki. Zagadnienia podjęte w rozważaniach są wybrane z logiki formalnej i ogólnej teorii mnogości. Najobszerniej jest omawiany klasyczny rachunek zdań, a zwłaszcza metoda założeniowa; spośród rachunków zdań nieklasycznych zostały wybrane rachunki logiki wielowartościowej, modalnej (rozumianej wąsko), deontycznej oraz[...]

OKIEM FILOZOFA KOMUNIKACJA CYFROWA Technologie cyfrowe spowodowały znaczące zmiany w zakresie komunikacji. Stworzyły nowe możliwości, ale jednocześnie stały się źródłem wielu istotnych problemów. Z jednej strony nowe technologie umożliwiają nam komunikację z ludźmi na całym świecie, pozwalają docierać do określonych grup odbiorców, a także zwiększać zasięg przekazywanych przez nas treści. Z drugiej strony c[...]

Po ontologicznej orientacji filozofii klasycznej (starożytnej i średniowiecznej) paradygmat filozofii nowożytnej staje się mentalistyczny, a jednym z podstawowych pojęć filozofii pokantowskiej, jeśli nie podstawowym, organizującym jej myślenie, jest pojęcie świadomości. Niewątpliwie jest też tak w wypadku fenomenologii Edmunda Husserla. Przejście od paradygmatu ontologicznego do mentalistycznego jest związa[...]

Johann Georg Hamann, niemiecki filozof i teolog drugiej połowy osiemnastego wieku, ekscentryczny mistrz stylu, pisał utwory, które stanowiły wyzwanie dla ówczesnych czytelników i pozostają nim do dziś. Hamann stosował idiosynkratyczne strategie pisarskie, posługiwał się aluzjami i ironią, zderzał ze sobą cytaty i kryptocytaty, a swoją argumentację formułował za pomocą metafor, analogii i obrazów. Monografia[...]

Theodor Lessing (1872-1933) - niemiecki filozof pochodzenia żydowskiego, publicysta, kulturoznawca, autor kilkunastu książek, z których ostatnia to właśnie napisana w 1930 roku Europa i Azja. W 1933 roku po przejęciu władzy przez Hitlera emigrował do Czechosłowacji, ale i tam dopadło go Mordkomando nazistowskie. Lessing podobnie jak Oswald Spengler zaliczany jest do reprezentantów pesymistycznej filozofi[...]

Tom XII „Dzieł zebranych” Feliksa Konecznego obejmuje prace Profesora z lat 1935-1938. Wśród nich można znaleźć książkę „O wielości cywilizacji”, jedną z najistotniejszych publikacji krakowskiego uczonego. Zawarł w niej zasadniczy trzon swej nauki o cywilizacji, sformułował także quincunx, czyli zbiór pięciu kategorii ludzkiego istnienia, obejmujący pięć sfer aktywności człowieka: „Na wewnętrzną stronę duch[...]

Platon (427 p.n.e.- 347 p.n.e.) - grecki filozof, uczeń Sokratesa, założyciel Akademii, twórca idealizmu i racjonalizmu.
Można wręcz powiedzieć, że nie byłoby filozofii bez Platona. Napisał 35 dialogów. Laches, czyli O odwadze; Charmides, czyli O umiarkowaniu; Lyzis, czyli O przyjaźni to dialogi zaliczane do wczesnego okresu twórczości Platona i są to dialogi sokratyczne, co w tym wypadku oznacza, iż[...]

Jerzy Surdykowski jest pisarzem, który nie udaje; pisze wprost, że „tylko pytaniami bez łatwej odpowiedzi warto się zajmować”. Do takich pytań należy pytanie o sens – pytanie-ojciec wszystkich pytań bez ła­twej odpowiedzi, a może nawet wszystkich pytań w ogóle, bo czy w świecie pozbawionym sensu można pytać o cokolwiek? Rzeczywistości, która nie jest absurdalna, lecz tylko ukrywa przed nami[...]