Katalog

Książka jest pokłosiem konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej, Europejskie Centrum Solidarności i Muzeum II Wojny Światowej w siedemdziesiątą rocznicę spotkania przywódcy ZSRR Józefa Stalina, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla oraz prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta w lutym 1945 r. w Jałcie.
Autorzy publikacji podjęli się przedstawienia tematów często do tej[...]

Obszar Zachodni AK-DSZ-WiN to historia wyjątkowej pod względem jakościowym struktury konspiracji poakowskiej, która na poziomie komendy starała się wypracować swój własny model funkcjonowania – różny od znacznie silniejszych Obszarów Centralnego i Południowego DSZ-WiN. Opierał się on na elitarnych placówkach wywiadowczych – odpowiadających w ogólnym zarysie koncepcji gen. S. Tatara. Jak w soczewce, w histor[...]

Tom przedstawia wielorakie aspekty literackich reprezentacji traumy postzagładowej w tekstach literatury polskiej i niemieckiej. Istotnym elementem rozważań są zjawiska transpokoleniowego przekazu pamięci czy – jak to ujmuje Marianne Hirsch – „postpamięci”.

******

Languages of silence. Literature about the trauma and postmemory of the Holocaust

The book presents various aspects of literary representation[...]

Przedwojenny dziennikarz i folklorysta Józef Zelkowicz (1898–1944), zatrudniony w Wydziale Archiwum Przełożonego Starszeństwa Żydów w łódzkim getcie, przez cztery lata wraz z kilkoma innymi ludźmi pióra sporządzał propagandowy „Biuletyn Kroniki Codziennej”.

Po godzinach notował to, czego nie wolno mu było oficjalnie krytykować, potępiać, a niejednokrotnie nawet zapisywać. W scenkach rodzajowych, felietona[...]

„Reporterka podąża za historiami jak internauta za wyświetlającymi się na ekranie linkami. Dotknięcie jednej opowieści sprawia, że podąża za nią i ją rozwija. Dopóki na tej dróżce nie pojawi się nowy link szczegół, za którym warto pójść. W rezultacie okazuje się, że wszystko jest całością. Wszystko samo się podpowiada”. MARIUSZ SZCZYGIEŁ, ze wstępu do tomu reportaży Hanny Krall Fantom bólu. Druga wojna św[...]

Funkcjonariusze służb bezpieczeństwa III Rzeszy stworzyli odpowiednio wcześniej alfabetyczny wykaz nazwisk Polaków potencjalnie groźnych dla przyszłej władzy okupacyjnej, przeznaczonych do szybkiego aresztowania i likwidacji, w który wyposażono m.in. Einsatzgruppen. Wykaz ten przetrwał w formie „Sonderfahndungsbuch Polen”, czyli „Specjalnej księgi gończej dla Polski”, wiemy jednak, że nie była to pierwsza t[...]

Staszek stanął przed niebywałą szansą na ucieczkę z pociągu kilka kilometrów od Oświęcimia. Ale była również przeszkoda – Niemcy zabrali jego kenkartę. Brak odpowiedniego dokumentu tożsamości prowadził – w najlepszym wypadku – wprost do aresztu.
Musiał jednak dostać się do małego miasteczka na przedmieściach Warszawy, gdzie jego żona z dzieckiem i teściową zamieszkali po okrutnym wysiedleniu podczas całkowi[...]

Berlińskie zakłady chemiczne produkujące na masową skalę metamfetaminę, której jakości nie powstydziłby się sam Walter White z serialu "Breaking Bad", heroina sprzedawana w aptekach jako lek przeciwbólowy, oddziały straceńców na kokainowych gumach do żucia czy przesłuchiwania więźniów za pomocą meskaliny – to tylko kilka wstrząsających realiów hitlerowskich Niemiec.
Kiedy Niemcy w 1940 roku napadły na Franc[...]

Władysław Gnyś – pierwszy polski pilot myśliwski, który we wrześniu 1939 roku odniósł powietrzne zwycięstwo w walce z Niemcami
Jak inni polscy lotnicy, Gnyś wystartował 1 września spod Krakowa, aby powstrzymać niemiecki atak. Walka z liczniejszymi i nowocześniejszymi maszynami najeźdźców była nierówna. Uniknąwszy zestrzelenia przez sztukasy, Władek wracał na lotnisko, gdy trafił mu się niespodziewany łup – [...]

Rodzina fanatycznych nazistów kochała ją jak własną córkę. Ona sama zakochała się w niemieckim inżynierze, który w klapie marynarki nosił przypinkę partii Hitlera. Jako Anni Gmitruk, folksdojczka ze wschodniej Polski, nigdy nie zdradziła, kim była naprawdę: Malą Rywką Kizel, żydowską dziewczyną z ortodoksyjnej rodziny, której bliscy zginęli w warszawskim getcie. Dzięki hartowi ducha, znajomości języka, mies[...]

P 5068 to numer nadany autorce w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück, w którym przeżyła blisko pięć strasznych lat. Owocem tych traumatycznych doświadczeń są jej wspomnienia z tamtych lat. Zamknięte za drutami obozu mikrospołeczeństwo, jako przeciwwagę brutalnej rzeczywistości, tworzy własne prawa niemające odpowiednika w normalnym życiu.
Wanda Dobaczewska, właściwie Wanda Niedziałkowska-Dobaczew[...]

Czy druga wojna światowa była „dobrą wojną”, jak głosi mit rozpowszechniony w krajach, które wyszły z niej zwycięsko? I czy musiała wybuchnąć we wrześniu 1939 roku z powodu Polski? Brytyjski konserwatywny dziennikarz i publicysta Peter Hitchens się z tym nie zgadza. Twierdzi, że jednym z ważniejszych powodów rozpętania światowego konfliktu były brytyjskie gwarancje dla granic Polski zagrożonej przez agresy[...]

Wiosną 1945 roku, w obawie przed zbliżającą się Armią Czerwoną, blisko tysiąc mieszkańców niemieckiego miasteczka Demmin popełniło zbiorowe samobójstwo.
Debiut Vereny Keßler to powieść o dorastaniu w szczególnym miejscu. Larry to nastolatka, która marzy, by w przyszłości zostać reporterką wojenną i całe swoje życie podporządkowuje realizacji tego marzenia. Przeszłość jednak powraca – we wspomnieniach stars[...]

Holokaust. Prawdziwe historie ocalonych to nie tyle historia Zagłady, ile historia ludzi, którzy cudem jej uniknęli. Głosy ponad setki ocalonych, choć odmalowują przejmujący obraz gett i obozów koncentracyjnych, opowiadają także o życiu przed i po wojnie.

Ponad stu ocalonych, świadków i uczestników, kobiet, mężczyzn i dzieci, przedstawia nieubarwione, poruszające obrazy gett, obozów koncentracyjnych i mars[...]

Armia Krajowa była fenomenem w skali Europy. Stanowiła zbroje ramię, realizując cele wojskowe: walkę, dywersję, wywiad, szkolenie wojskowe, obronę ludności cywilnej. Prowadziła nierówny bohaterski bój z najeźdzcą niemieckim o wolną i demokratyczną Polskę.

Historia ostatnich chwil życia wszechpotężnego przez wiele lat Reichsführera SS Heinricha Himmlera, pozostaje do dziś jedną z ostatnich wielkich zagadek II wojny światowej. Fakt ten potęguje to, że jedyny dokument, który mógłby rozwiać wiele wątpliwości został utajniony do 2045 roku.[...] Warto nie tylko zadać pytanie czy człowiek uznawany za Himmlera na pewno był Himmlerem, a jeśli nie, to czy prawdziwy Hi[...]

Bohdan Królikowski, absolwent i emerytowany pracownik KUL, członek Towarzystwa Naukowego KUL, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, tym razem opowiada nam o przygodach dzielnego misia przemierzającego z żołnierzami Wojska Polskiego szlak bojowy podczas II wojny światowej.

To była ostatnia rzecz, jakiej mogli się spodziewać esesmani. Sądzili, że mają przed sobą nie ludzi, ale podludzi – bezwartościowe istoty, pozbawione uczuć i woli, które bez sprzeciwu wykonają każdy rozkaz. Tak jak trudno sobie wyobrazić, że wytresowany pies nagle rzuci się na swego pana, tak trudno było dopuścić myśl, że więźniowie się zbuntują. W końcu spełniali straszną, odrażającą „pracę” już od miesięc[...]

Rekrutacja dzieci w szeregi przesiąkniętych ideologią organizacji politycznych przyjęła najjaskrawszą formę w Hitlerjugend.
Organizacja młodzieżowa NSDAP powstała w 1933 roku, tuż po przejęciu władzy w Niemczech przez nazistów. W Hitlerjugend otwarcie wyznawano darwinowską zasadę wyższości najsilniejszych, zachęcano do indywidualnego oraz zbiorowego sadyzmu, fizycznych i psychicznych tortur oraz wszelkich f[...]