Fabuła powieści obejmuje losy Macieja Boryny, jego rodziny i innych mieszkańców wsi Lipce. Akcja rozpoczyna się pod koniec września, a kończy pod koniec lipca i przewija się przez cztery pory roku, a w każdej z części znajdują się opisy charakterystycznych dla tego okresu świąt, zwyczajów i prac gospodarskich.
Wiejski bogacz, wdowiec, ojciec dorosłych już dzieci, Maciej Boryna, żeni się wbrew woli rodziny z[...]