Katalog

Spis treści:
I. O METODACH
Indukcyjna a medytacyjna. Świadomość chronologii
II. CZTERY POSTULATY MISJI KATOLICKICH
Geneza państwowości od sądownictwa. Monogamia podstawą własności osobistej. Wynalazczość. O supremacje pierwiastków duchowych
III. ZASADY ŻYCIA PUBLICZNEGO NARODÓW
Personalizm, aposterioryzm, organizm, dualizm prawa, gromadność, aprioryzm, mechanizm, monizm prawny. Wytwarzanie siły politycznej.[...]

Fragment:
Sejny mają starą i bogatą tradycję w szkolnictwie. Pomijając czasy przedrozbiorowe wiemy, że za czasów rządów praskich po trzecim rozbiorze zorganizowali w Sejnach dominikanie kolegium dla okolicznej młodzieży szlacheckiej, a po zniesieniu klasztoru w roku 1804 rząd pruski przystąpił do zorganizowania gimnazjum. Za czasów Królestwa kongresowego istniało w murach podominikańskiego klasztoru [...]

Fragment: Faktem jest, że nowa Litwa nie rozumie Polski współczesnej, gdyż nie zna dawnej; a więc nie zna też dawnej Litwy, bo jedno z drugim łączy się nierozdzielnie. Cała ich zapalczywość nieprzyjazna względem polskości wypływa konsekwentnie z nieznajomości własnej historii.

Fragment: Po wojnie światowej ofiarą zemsty państw Ententy padły w pierwszym rzędzie nie Niemcy, lecz Austro-Węgry. Monarchia Habsburgów przestała istnieć. W Trianon nastąpił nowy rozbiór Węgier; zabrano im 2/3 terytorium państwowego.
Prof. Marian Zdziechowski (1861-1938) – autor prac z zakresu filozofii religii i historii literatury słowiańskiej, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Konserwatysta[...]

Fragment:
Imię Sobieskiego znane było całemu światu chrześcijańskiemu i muzułmańskiemu. Nie tylko było, lecz i jest znane; rozgłos był tu istotnie gońcem prawdziwej sławy historycznej, rosnącej z wiekami, przechodzącej wciąż do nowych ludów, obejmującej całą ziemię. Nawet na niebo nie można spojrzeć, by się z nim nie spotkać, bo tam błyszczy gwiazdozbiór, nazwany przez Heveliusa „tarczą Sobieskiego”. Wyszcz[...]

Referat wygłoszony na Polskim Kongresie Pedagogicznym we Lwowie dnia 1 listopada 1909 r.

Marian Zdziechowski zajmuje zdecydowane stanowisko wobec aresztowania generałów WP po zamachu majowym 1926 r.
Prof. Marian Zdziechowski (1861-1938) – autor prac z zakresu filozofii religii i historii literatury słowiańskiej, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Konserwatysta, zagorzały przeciwnik komunizmu. Jeden z założycieli wileńskiego “Słowa”. W 1926 r. rozważany jako kandydat na urząd Prezyde[...]

Fragment: Józef Gołuchowski był ministrem oświaty w r. 1831, a nigdy nie wiedziano, jako przez długie lata, będąc po niewoli rolnikiem, potrafił i z hreczkosiejstwa swego zrobić coś wielkiego. Nie mogąc robić, co by chciał, robił dobrze to, co mógł i wyrobił się na jednego z pierwszych postępowych w Polsce gospodarzy. Nie mogąc mieć seminarium filozoficznego, miał rolnicze, gdy młodzież ubiegała się, by być[...]

Fragment:
Rozumowaniom i wywodom w sprawach litewskich brak ścisłości, gdyż brak ścisłego słownictwa. Mówimy inaczej, niż myślimy; myślimy rozmaicie, mówiąc jednakowo – nie stać nas na wyrażenie odcieni. Słuchacz lub czytelnik domaga się częstokroć (cudzoziemiec niemal zawsze) czegoś innego, niż ma na myśli autor lub mówca.
Zawikłania te i niedokładności, a często grube nieporozumienia pochodzą stąd, że uży[...]

Fragment: Historia musi stwierdzić, że są cywilizacje, które nie wytwarzają wcale narodowości, i że są narody oparte o cudze cywilizacje, a nie przestające przez to być narodami. Narodowość a cywilizacja mogą się tedy rozwijać niezależnie od siebie. A może być cywilizacja wspólna niejednemu narodowi, jest tedy cywilizacja zrzeszeniem ponadnarodowym. Jest zrzeszeniem podobnie jak społeczeństwo, naród, państw[...]