Katalog

Ostatni Świadkowie. Wspomnienia i wiersze o II wojnie światowej to zbiór różnych form, stylów i perspektyw opowiadania o wojnie. To historie, w których w nieunikniony sposób przenikają się przeszłość i przyszłość. To przede wszystkim wspomnienia przedstawicieli ostatniego pokolenia, które pamięta II wojnę światową.

Na książkę składają się dwie części. W pierwszej zatytułowanej Wojna oczami dziecka. Bezpośr[...]

Dla wielu Czytelników zagadnienie prekonteneryzacji to zapewne nowość, nieopisana dotąd szerzej w publikacjach naukowych. Książka Prekonteneryzacja w II Rzeczypospolitej Polskiej 1926–1939 opowiada o tym, jak przed II wojną światową starano się w Polsce wdrożyć do użytkowania system transportu kontenerowego. To praca bardzo ważna zwłaszcza dziś, kiedy wprowadzenie przewozów kontenerowych uznaje się za przej[...]

6 lipca 1945 roku w Moskwie została podpisana polsko-radziecka umowa umożliwiająca masową repatriację obywateli polskich z głębi ZSRR. Polacy powracający ze Wschodu byli tam w większości deportowani przez Sowietów w wyniku represji prowadzonych po 17 września 1939 roku. Po pięciu-sześciu latach zesłańcy, łagiernicy i więźniowie przyjeżdżali do ojczyzny zniszczonej wojną, o narzuconym ustroju politycznym, w [...]

W książce przedstawione zostały sylwetki 26 osób – wojewodów dwudziestolecia międzywojennego, okresu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Trzeciej Rzeczypospolitej, przewodniczących Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi w latach 1950–1973 i Prezydentów Miasta Łodzi w latach 1975–1989.

W tej bogatej galerii znalazły się osoby z talentem administracyjnym, organizujący struktury piastowanego urzędu, od[...]

Pozwólmy się ponieść wyobraźni i uchylmy drzwi do niegdyś bardzo znanych, a dziś zapomnianych łódzkich kawiarni. Poczujmy klimat, swoisty „genius loci” ważnych na mapie dwudziestowiecznej Łodzi wyjątkowych miejsc, porównywanych do krakowskiej Jamy Michalikowej. Odwiedźmy kawiarnie: „U Roszka”, „Fraszkę” i „Honoratkę”.

W tych jakże różnych wnętrzach toczą się rozmowy na tematy społeczne, towarzyskie i szero[...]

Rola i znaczenie Polskiej Organizacji Wojskowej w wydarzeniach prowadzących do odzyskania przez Polskę niepodległości po I wojnie światowej, a następnie w procesie kształtowania granic i obrony młodej polskiej państwowości wydają się nie do przecenienia.
Wspomnienia Stanisława Pieńkowskiego (ps. Strzembosz, do POW wstąpił jeszcze przed piętnastymi urodzinami) ukazują proces tworzenia się środowiskowej więzi[...]

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza w szczytowym momencie, u schyłku „dekady Gierka”, liczyła oficjalnie ponad 3 mln członków. Jej siła nie tkwiła jednak w liczebności ani zaangażowaniu mas partyjnych w życie społeczne i polityczne. W miarę upływu lat czynnik ideologiczny miał coraz słabsze znaczenie, a coraz bardziej oczywiste było to, że partia z nazwy komunistyczna, jest po prostu partią władzy, niepodl[...]

W książce skupiono się na kilku aspektach pozaoperacyjnej działalności aparatu bezpieczeństwa publicznego w pierwszym powojennym dziesięcioleciu: przede wszystkim na funkcjonowaniu zaopatrzenia (w tym tzw. konsumów), logistycznego zaplecza MBP, a także działalności w zakresie budownictwa i problematyce wywłaszczeń.
Tematyka ta została ujęta w specyficznej perspektywie: wzięto pod uwagę te wątki, któr[...]

Czwarty tom publikacji Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki zawiera dokumenty wytworzone w Ministerstwie Bezpieczeństwa Państwowego NRD (potocznie nazywanym Stasi) w reakcji na informacje o porwaniu i zamordowaniu kapelana „Solidarności”.
Najpoważniejsze miejsce w tym zbiorze zajmują materiały przygotowane przez Operativgruppe Warschau – działającą przy Ambasadzie NRD w Warszawie grupę o[...]

"Niniejsza publikacja ukazuje proces powstania i działalności Legalizacji w Okręgu Wileńskim Armii Krajowej. Komórka ta, utworzona w październiku 1939 r., działała nieprzerwanie aż do listopada roku 1948. Legalizacja zajmowała się fabrykowaniem i fałszowaniem dokumentów: metryk, dowodów osobistych, paszportów, świadectw zatrudnienia, meldunków i innych. Dzięki dobrze podrobionym dokumentom możliwe było ukry[...]

"Kolejną pozycję z serii wydawniczej „Literatura i Pamięć” napisała dla nas dr hab. Iwona E. Rusek, literaturoznawczyni, dramatopisarka, wykładowczyni akademicka z Uniwersytetu w Białymstoku. W książce Stanisław Wyspiański. Mit – Tradycja – Historia badaczka analizuje trzy dramaty: Wesele, Warszawiankę i Noc listopadową.
Jak stwierdza we Wstępie autorka: to, co należy do wszystkich bez mała wspólnot oraz d[...]

"Drugi tom Dokumentów zbrodni wołyńskiej udostępnia badaczom zeznania zawarte w dwóch kolejnych księgach przechowywanych w Muzeum - Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu, nazywanych przez twórców źródła Księgą zieloną oraz Księgą brunatną. Nazwy te zaczerpnięto od koloru ich okładek. W księgach tych zawarto kolejne relacje na temat zbrodni wołyńskiej dokonanej na terenie woj. wołyńskiego oraz w Małopolsce Wschodn[...]

Prezentowany tom studiów oprócz postaci znanych przybliża sylwetki działaczy „drugiego szeregu”, które poprzez swoją działalność wpisały się w dzieje polskiej emigracji niepodległościowej 1939–1990. Opublikowane w tomie teksty przybliżają szczególnie te postaci, których idee oraz działalność w różnego typu instytucjach i organizacjach politycznych, społecznych i kulturalnych wywarły istotny wpływ na życie z[...]

Publikacja przybliża problematykę związaną z ratowaniem Żydów przez Polaków w dystrykcie lubelskim w latach 1939-1944 r. Prezentuje portret zbiorowy Sprawiedliwych dla tego terenu, jak też przedstawia wybrane indywidualne historie osób ratujących – zarówno tych, którzy otrzymali odznaczenie Yad Vashem, jak też tych, którzy nie zostali nim uhonorowani. Większość wybranych przypadków dotyczy pomocy udzielanej[...]

"Lekarz polski zrozumiał od razu, gdzie w jego fachu biegnie granica między miłością do cierpiącego człowieka a obowiązkiem wobec państwa. Jest on w swej działalności w wojsku przede wszystkim żołnierzem walczącym o zwycięstwo. Jego praca ma być przede wszystkim pracą dla państwa, tak w chwilach wojny, jak i w chwilach pokoju.
Stefan Hubicki

Monografia przedstawia główne aspekty wojskowej służby zdrowia
w [...]

"Opinia publiczna, a niekiedy i świat naukowy prezentują często uproszczony obraz międzywojennej Polski: bądź jednoznacznie pozytywny, bądź zdecydowanie krytyczny. Oba te podejścia stanowią przejaw (de)mitologizacji II RP. Takie tendencje wzmacniają różnorakie czynniki: zarówno dziedzictwo kilkudziesięciu lat komunistycznej propagandy, jak i efekt odreagowania PRL-owskiej polityki historycznej, a ponadto wc[...]

W latach 1939–1945, wyniku działań wojennych, najwięcej polskich żołnierzy znajdowało się na Bliskim Wschodzie, który w czasie II wojny światowej określano jako Środkowy Wschód. Na mocy rozkazu Naczelnego Wodza gen. broni Władysława Sikorskiego z 12 września 1942 r. powstała w tej części świata Armia Polska na Wschodzie pod dowództwem gen. dyw. Władysława Andersa. W ciągu niespełna dwóch lat jej funkcjonowa[...]

"II wojna światowa spowodowała nie tylko ogromne straty ludzkie i materialne, ale także pociągnęła za sobą masowe migracje ludności. Po jej zakończeniu wielkim wyzwaniem międzynarodowym stała się repatriacja polskich obywateli rozsianych po Europie Zachodniej. Setki tysięcy z nich wracały do kraju przez terytorium Czechosłowacji, która dzięki swojemu położeniu odgrywała rolę ważnego obszaru tranzytowego. W [...]

"Szkoły dla mniejszości narodowych, choć podporządkowane jednolitemu polskiemu systemowi szkolnemu i przepisom, pracowały jednak według zróżnicowanych zasad. Wśród nich znajdowały się placówki prowadzące nauczanie w językach ojczystych, szkoły z polskim językiem nauczania i obowiązkową nauką języków narodowych, ale też placówki prowadzące nadobowiązkowe nauczanie języków przodków. Ich funkcjonowanie było uz[...]

"Książka Radosława Budzyńskiego Historyk z Inflant Polskich. Gustaw Manteuffel (1832–1916) jest pierwszą próbą monograficznego spojrzenia na postać zasłużonego historyka. Jednocześnie stanowi ona interesujące studium tożsamości polsko-inflanckiej. Zwrócono w niej też uwagę na wątpliwości, jakie pojawiają się w wypadku badania polskiego dziedzictwa na rubieżach dawnej Rzeczypospolitej. Opracowanie to w dużej[...]