Katalog

Zrzeszenie Studentów Polskich powstało w 1950 roku. Miało, podobnie jak związki zawodowe w państwowym socjalizmie, reprezentować interesy studentów wobec władz i zabiegać o poparcie środowiska akademickiego dla nowego systemu. Jednak ZSP rozwijało się jako platforma studenckiego samorządu i obywatelskiej aktywności młodych inteligentów, przyszłych profesjonalistów. Działalność Zrzeszenia nastawiona była na [...]

W piątek 24 czerwca 1960 r. doszło w Gliwicach do wystąpień wiernych w obronie usuwanego krzyża przy kościele franciszkanów. W wyniku interwencji sił milicyjnych rozproszono tłum, a 37 protestujących zatrzymano. Gliwicki protest, w którym wzięło udział ok. tysiąca osób, był najliczniejszym wystąpieniem przeciwko władzom PRL na terenie województwa katowickiego pomiędzy Październikiem 1956 r. a Marcem 1968 r.[...]

Recenzowana monografia jest próbą wypełnienia poważnej luki badawczej, a jej wkład w tym względzie pozostaje nie do przecenienia. W starych skryptach do historii literatury ukraińskiej (np. Bohdana Łepkiego z lat 30. XX stulecia) rola dramaturgii i teatru była określona fragmentarycznie. Niewolne od podobnego fragmentaryzmu są także niedawno wydane w Polsce opracowania z tego zakresu, omawiające twórczość p[...]

"Książka „Na pierwszej linii. Kapitan inżynier Tadeusz Śmiśniewicz (1893–1943). Opowieść o jednym z pionierów polskiego przemysłu zbrojeniowego” stanowi plon kilkudziesięcioletnich prac badawczych Autora. Jest pracą obszerną, składającą się z jedenastu rozdziałów, wstępu, zakończenia i bibliografii, wzbogaconą o zdjęcia i inne materiały ikonograficzne. Jest bez wątpienia dziełem wartościowym od strony nauko[...]

Książka stanowi pierwszą próbę kompleksowego przedstawienia reakcji Kościoła katolickiego na rewoltę grudniową 1970 r. w Trójmieście. Opisano w niej również działania władz komunistycznych, które w obliczu kryzysu starały się wykorzystać autorytet duchowieństwa do własnych celów.

Tematem przewodnim 16. numeru rocznika, którego współredaktorami są naukowcy z Centrum Badań Żydowskich UŁ, jest historia getta łódzkiego.
Oddawany do rąk czytelnika tom rozpoczynają wspomnienia ocalałego z łódzkiego getta Mariana Turskiego o jego ostatnich dniach w sierpniu 1944 r. Obok głosu świadka, prezentujemy czytelnikom studium Andrzeja Czyżewskiego o prowadzonej przez władze PRL polityce historycz[...]

Opozycja polityczna w Polsce przez cały okres PRL poszukiwała zarówno najbardziej efektywnych form prowadzenia działalności, jak i możliwości formułowania alternatywnego programu. Niniejszy tom szkiców i studiów zawiera 11 artykułów przybliżających wybrane aspekty związane z kształtowaniem się niezależnej myśli politycznej środowisk opozycji. Autorzy przybliżyli formy działania oraz założenia programowe for[...]

Piąty tom serii „Igrzyska Lekkoatletów” autorstwa cenionych historyków i statystyków sportu. W książce opisany został przebieg rywalizacji lekkoatletów na piątych nowożytnych Igrzysk Olimpijskich w Sztokholmie w 1912 roku.
Książka jest fascynującą opowieścią o lekkoatletyce sprzed ponad stu lat. Publikacja stanowi doskonałe połączenie statystyki lekkoatletycznej na najwyższym poziomie z pełną ciekawostek i [...]

Staropolskie bezkrólewia stanowiły okres wzmożonej aktywności obywatelskiej szlachty, przejęcia przez nią pełnej odpowiedzialności za losy państwa, ale też lokalnych wspólnot. Szczególną wagę miały dla szlachty ziemi bielskiej na Podlasiu, świeżo włączonej do Korony i niejako na nowo kształtującej swoją tożsamość. Północna część przedrozbiorowego województwa podlaskiego jest to niezwykle interesujący teren [...]

Historia wojny japońsko-rosyjskiej na morzu, poświęcona przez autora poległym pod Cuszimą Bałtom.
Na podstawie wydania z 1938 r.

Książka „Przyczółek Łęknica/Muskau 1945” to kolejna pozycja Wydawnictwa Archiwum – System, która ukazała się w serii „Śląsko-łużyckie bitwy i kampanie”. Tym razem autorzy korzystając z dostępnych źródeł rosyjskich i niemieckich, szczegółowo opisali przebieg walk nad Nysą Łużycką w rejonie dzisiejszej Łęknicy i Bad Muskau. Od końca lutego 1945 roku Niemcy utrzymywali w tym rejonie przyczółek na wschodnim brz[...]

Książka stanowi drugi tom artykułów z serii wydawniczej "Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski". Seria ta prezentuje wyniki prac zespołu naukowców różnych dyscyplin, realizującego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki projekt badawczy pt. Transfer kulturowy jako transdyscyplinarny element nauki o stosunkach międzykulturowych na przykładzie wpływów kultury arabskiej w dziedzictwie kulturowy[...]

Książka niniejsza kieruje się prawami sztambucha – każdy autor wpisał tekst własnego pomysłu, jedni naukowy, inni wspomnieniowy – poważny, dowcipny, zabawny, a jeszcze inni dodali laurki. Jak to w sztambuchu – nie zabrakło też fotografii. Profesor Wiktoria Śliwowska ma mieć z tego przyjemność i pamiątkę, są tu bowiem teksty wielu z tych osób, które przed laty poznała i z którymi się zaprzyjaźniła: dawni ucz[...]

Amerykański pisarz i badacz Robert Ardrey (1908–1980) był oryginalnym twórcą, który łączył pasję badacza naukowego z karierą scenarzysty i dramatopisarza w Hollywood oraz na Broadwayu. Jego sztuka "Thunder Rock" (1939) jest zaliczana do światowej klasyki. Jako badacz początków gatunku ludzkiego, mimo że nie akademicki (lub może właśnie dlatego), jest autorem wielu śmiałych koncepcji. Jego metodologia opiera[...]

Celem opracowania jest rekonstrukcja publicznej debaty na temat oświaty ludowej oraz czytelnictwa chłopów w zaborze rosyjskim. Dotyczy ono głównie okresu 1864??–1905. Jednak aby pokazać genezę dyskusji i wyodrębnić te wątki, które stanowiły jej trwały element, cofnięto się do ostatniej ćwierci XVIII w., kiedy to zaczęły się pojawiać pierwsze wypowiedzi dotyczące badanych problemów. Analizą objęto wypowiedzi[...]

Prof. Tomasz Szarota, wybitny historyk II wojny światowej, zajmujący się zwłaszcza okupacją niemiecką na ziemiach polskich, przewodniczący jury Nagrody Klio, podjął temat pierwszej większej egzekucji dokonanej przez Niemców w rejonie Warszawy. Miała ona miejsce prawdopodobnie 13 listopada 1939 roku w Lesie Natolińskim, a zginęło w niej 15 Polaków, w tym ojciec profesora Rafał Marceli Blüth.
Autor opisuje pi[...]

W trzecim tomie pracy zbiorowej Paryż, Londyn, Monachium, Nowy Jork. Powrześniowa emigracja na mapie kultury nie tylko polskiej autorzy skupili się na indywidualnej (artystycznej, pisarskiej, naukowej) oraz instytucjonalnej działalności kobiet reprezentujących powrześniowe wychodźstwo, podjęli także interesujący wątek kobiet, które funkcjonowały jako osoby twórcze w cieniu wybitnych czy uznanych mężczyzn (m[...]

Wydane nakładem wydawnictwa SEW UW Dzienniki Władysłwa Wielhorskiego, wieloletniego dyrektora Instytutu Wileńskiego, wyjątkowo zasłużonej postaci historycznej, działacza mniejszości, polityka i publicysty.

Władysław Wielhorski... Nie ma jednego rzeczownika, którym można byłoby przedstawić tę błyskotliwą postać – teoretyk i praktyk rolnictwa, działacz mniejszości polskiej na Kowieńszczyźnie, publicysta, bad[...]

Teokracja okultystyczna
to klasyczna praca poświęcona tajnym organizacjom oraz ich wpływowi na politykę. Wskazując na pokrewieństwo ze starożytnymi sektami gnostycznymi oraz średniowiecznymi ruchami religijnymi, Edith Starr Miller w prekursorski sposób ukazała istotną rolę masonerii i podobnych jej ruchów w kształtowaniu współczesnego świata. Opisując cele oraz metody działania tajnych stowarzyszeń, autork[...]

Pisany w ukryciu, w latach 1943-1944 pamiętnik Moszego Meira Bauma. Z bratem i szwagrem znalazł kryjówkę na strychu u znajomego w podkieleckiej wsi.

„Teraz, kiedy w gorące letnie dni słońce pali dojrzałe już do zżęcia zboże, teraz, kiedy człowiek rwie się ku życiu […], siedzimy na gorącym strychu obory, wdychając odór krowy, prosięcia i kilku królików. […] zastanawiamy się, jak to się stało, że z tak wielk[...]