Katalog

Wiek XX określa się jako erę uchodźców. W Europie już na początku stulecia popłynęły fale uciekinierów przed czystkami etnicznymi, które towarzyszyły powstawaniu państw narodowych. Pod koniec wieku główną przyczyną przymusowych migracji był upadek systemu komunistycznego. Między tymi dwoma cezurami przez nasz kontynent przemaszerowały miliony uchodźców, zesłańców i wygnańców, wprawione w ruch przez totalita[...]

Chodzi mi w książce raczej o krytyczne zestawienie ważniejszych wyników badań, nie zaś o samodzielne badanie, chociaż naturalnie nie zawsze chciałem względnie nie zawsze udało mi się zachować odpowiedni dystans. Inaczej nie byłby to zresztą bilans krytyczny. Szczególną uwagę starałem się przy tym zwracać na dłuższe trendy badawcze w poszczególnych dziedzinach parających się przeszłością Pomorza oraz na te m[...]

Fakt, że Polska w XVIII w. w „podnoszeniu się” zgasła, miał dla Polaków dwie konsekwencje: optymistyczną i pesymistyczną. Optymizm wiązał się z ich zdolnością do podjęcia reform wewnętrznych. Pesymizm – ze stosunkiem do sąsiadów, którzy rozdrapali odradzający się kraj. Upadek państwa, związane z tym poczucie niesprawiedliwości dziejowej i rozczarowanie Europą, w której niewielu zaprotestowało przeciw rozbi[...]

Pytania o to, skąd jesteśmy i dokąd zmierzamy, zadaje sobie człowiek od zarania. Niezmiennie przerastają one jego możliwości poznawcze, więc sprzeczne odpowiedzi napawają jednych radością, u innych budzą strach. Od dumy i lęku daleka jeszcze droga do megalomanii czy obsesji i depresji, ale jednostki i narody z niezwykłą łatwością, wręcz lekkomyślnością, na nią wkraczają, najczęściej w urojonym przekonaniu o[...]