Dietetyka i sztuka kulinarna antyku i wczesnego Bizancjum II-VII w. Część 2. Pokarm dla ciała i ducha

Prezentowany tom kontynuuje cykl książek poświęconych historii jedzenia, dietetyki i medycyny w antyku klasycznym i wczesnym Bizancjum. Autorzy przedstawiają studia odnoszące się do kolejnych grup pokarmów – kontynuując wątek podjęty w książce Zboża i produkty zbożowe w źródłach medycznych antyku i wczesnego Bizancjum (tom XVI serii Byzantina Lodziensia), opisując rolę roślin strączkowych i warzyw, immanentnych składników diety starożytnych. Analizują też znaczenie mięs, podrobów i wyrobów wędliniarskich w kuchni i praktyce medycznej. Równie ważną częścią książki są teksty odnoszące się do kulturowych, ideologicznych i ekonomicznych aspektów żywności w życiu ówczesnych społeczności grecko-rzymskich i bizantyńskich. Aprowizacja Antiochii nad Orontesem nabiera znaczenia studium przypadku, zaś tekst o nawykach żywieniowych, smakoszostwie i poszczeniu ilustruje kontekst antropologiczny i historyczny diety.

Praca Pawła Filipczaka stanowi syntetyczne ujęcie zarządzania dostępnością żywności dla dużych skupisk ludzkich w okresie późnej starożytności. Antiochia nad Orontesem jest wdzięcznym przedmiotem badań ze względu na długotrwałą (i wciąż aktualną) tradycję badań archeologicznych i stosunkowo bogaty zasób źródeł pisanych. (…) Część druga tomu, autorstwa Macieja Kokoszki i jego współpracowników (Zofia Rzeźnicka i Krzysztof Jagusiak) to studium znakomite pod względem filologicznej akrybii, zawierające mnóstwo bardzo przydatnych informacji o obyczajach kulinarnych i dietetycznych Bizantyńczyków. (…) Zamieszczenie w tomie rozprawy Sławomira Bralewskiego uważam za niezwykle trafne. Pozwala bowiem zrozumieć pozamaterialne przyczyny konkretnej praktyki dietetycznej, (…) na podstawie drobiazgowej i erudycyjnej analizy setek świadectw źródłowych ówczesnego piśmiennictwa i pokazuje religijne znaczenie zwyczajów żywieniowych.

z recenzji dr hab. Anny Kotłowskiej (UAM)